Dialect
Het behoud van Hulhuizens cultuurerfgoed is een van de doelstellingen van Hulhuizen200/Hulhuizen aan de Waal.
Dit doen we om o.a historisch foto, video materiaal en verhalen te verzamelen en om deze content te publiceren deze website en via het Facebook kanaal ‘Hulhuizen aan de Waal’.
Tevens is het doel om het geschreven en gesproken dialect te behouden.
Lees het onderstaande rijmverhaal maar eens door.
Het is geschreven door de schrijver Herman Buurman. Herman heeft de prachtige gave om gesproken dialect om te zetten naar geschreven tekst. Er is zelfs een compleet dialect woordenboek van zijn hand genaamd 'Op de blotes ien de nattes'. Het boek gaat over streektaal van de Over-Betuwe. (het oostelijk deel)
Heite sju
Daor lei’j’k dan as doje boutIen de vrie-zer van de winkel en allejekes koudEigelik bun’k ’n stuk van ’n rundVan de dikke rib, gi’j wit wel zô’n punt
Laowe us trug gaon ’n hortje marToen’k nog ’n koe was, dâ was hee bar’k Was nog mar né’r ’n jaoreke oudMâr mé’r ’t vrète gieng ’t alejekes fout
Daor hé prongeluk iets schèreps ien gezèteEn zonder erech hé’k dâ opgevrèteDâ gieng pien doewn aon een van mien mage’k Kos nie mer ète en gieng d’r van klage
A’j gao klage stao’j mette kont achteruutGi’j kun nie mer ète en ôk nie vöruutDe veearts kwam gauwechtig zag mien pienDrek slachte zei tie, want die hé schèrep ien
De hele femilie keek mien mé meeli’j aonZô jong nog um dan al naor ’t slachhuus te gaonAl gauw hâ’k van elend de moewd vörloreEn doch: zummedeem wor’k ien stukskes bevrore.
Ien de stutskar gieng’k op ’t slachhuus op aonToe bun’k van engs bar aon’t loeie gegaonDâ hielp mien niks, en gi’j mag ’t bes wel weteAs’k ’n boks aonhad hâ’k um volgeschete
Ien ’t slachhuus zeije ze: ’t is zund van dâ dierMar verders keke ze op ’n pepierDaor ston op geteikend hoe ze moste gaon sni’je‘k Vuulde mien alles de dèreme uut gli’je
’n Deus mé plestiek tuutjes zag’k nog staon’k Doch: zummedeem wor’k daor iengedaonNetuurlik ien stukskes dâ vil te begrie-peEn toen begos de slaoger zien messe te sliepe
Hi’j is wild zei de slaoger, doe’r um de praom mar opMar’k ston bar te schudde mé miene kopEn toen mien dâ ding op de neus wier geklemdWas’k vör altied en eeuwig getemd.
Toen bun’k gaon slaon mette pote ien’t rond‘k Trilde, rilde en schudde mette kontEn ’k zag daor bekskes mé name d’r opD’n érste die’k las was’n korte, dâ was ”kop”
Mar zonder èrech is ’t gedaon’n Inkele kogel is dör mien kop hin gegaonNow zou gi’j dinke: dâ was ’t danDie gee’r aon stukskes, die’s klaor vör de pan
Mar eiges was’k ôk bar van streekToen’k wakker wier en ien de rondte keekMien hele lief lag aon stukskes uut mekaorEn dâ lag allemaol te praote mé mekaor
Ielk stukske spraok zuver, ja dâ was barMar nie’r ’t gehak,dâ was hee ien de warÔk de wors en’t a-ndere gesneje greiWare d’r mette gedachtes nie goed mer bi’j
D’r was dunne lende, haos en nog a-nder greiVerders ôk start, bors mé garnering van preiDe dèreme en ’t a-ndere gebrudDâ wier allemaol ien ’n machien geschud
’t was nie te gleuve dâ ta kos bestaonZo zien wi’j los van mekaor ien de vriezer gegaonNow ligge wi’j as femilie nog ekkes bi’j mekaorMar nie lang mer, alles mô’r e-weg van di jaor
Vollegende wèèk hewwe d’n uutvörkoopDan gaon wi’j weg, dâ’s waor’k wel op hoopNog ekkes’ n sticker mé korting op de kopEn dan uut de vriezer, ’n a-ndere plaot gee d’r op
En as’k dan dink wâ d’r stee te gebeureDâ zie’k dâ al veur mien ien geure en kleureAs’k daor uut dâ plestiek bun geknipEn dan medeem ien de pan wor gewip
Dan mô’j mar dinke: dâ was ’t danNow lig’k te drie-ve ien de panDâ’s nie van ’t vet, ’t is allinnig mar zweitWant ien dâ gebraoj wör ’t ontiechelik heit.
En as ow de korste aon’t lief worde gebakkeMô’j stids dukker naor d’n aojjem snakkeZo gao’j d’r aon, wel sodejuDan bu’j gebraoije ien de heite sju.
Herman Buurman
Een oud verhoal uut Hulhuze
Pastoor lie bij brand de wiend dreaie
D'r ston 'n huus ien braand ien Hulhuze. Den braand was bé'j Gradus Wegh, den burman van de grote boerderé'j de Munnikhof van Van Gendt, onder on den diek, béj den afweg. 't Huus van Gradus Wegh ston boven on den diek en aan den aandre kant van den diek. De wiend kwam over de Woal en ston ien de richting van de boerderé'j. De vonke sloegen 'r al op. Durrum wier er drek de pestoor bé'j gehold. Die kwam gaauw, noom zien boek en begos te bidde. Hé'j liep langzaam vöruut opten diek en de wiend drè'jde mit 'm mee. Totda de wiend langs de boerderé'j opgieng. Toe hiel de pestoor op mee bidde en hé'j deej 't boek dich.
Welke pestoor 't was, weet ik nie mer en de boerderé'j is gelukkig nie afgebraand.
Zwarte kat vil man lastig.
Gradje Wegh had 'n vèrke geslach. Hé'j verkoch de helf on Chris Kupers, de parlevinker op de Woal. Gradje woj die helf soaves wegbrenge opte krujwage. Hé'j deej 'r 'n schon wit lake over hin um alles netjes te houwe.
Toetie ekkes on 't krujje was, kwamter 'n zwarte kat bé'j 'm lope. En die sprong ienens opte krujwage, op 't lake. En toe wier de krujwage zo zwoar, dattie 'm nie mer wieër krujje kos. Hë'j zette de krujwage ner en toe sprong de kat eraf. Mar al was 't vies wèr en de grond modderig, ge zag gin inkel peutje op 't lake. As Gradje de krujwage wer vaspakte en wieër wou krujje, sprong de kat er wer op. En dan kos ie nie wieër krujje, zo zwoar was de krujwage dan wer. Gradje zetten 'm wer opte grond. De kat sprong 'r af. Gradje trok zien schoen uut en sloeg ermee nor de kat. Mar die was drek weg. Toe trok ie zien schoen wer on en krujde wer wieër op. Mar toen sprong de kat wer opte krujwage. En 't krujje was gedoan.
Zo istie deurgesukkeld tot de schopschuur bé'j de Munnikhof. Ze zèje, dat 't doar spokte. Toe zag ie de kat nie mer. En hé'j kos 't halve vèrke den diek op krujje nor de parlevinker.